در ميان عوامل گوناگوني كه به موفقيت سازمان‌هاي دولتي و غير دولتي در انجام وظايف و مسوليت‌هاي محوله منجر ‌مي‌گردد، نقش مديران اهميت قابل توجهی دارد. مديران بواسطه وظايف و اختياراتي كه به عهده دارند، مي‌توانند نقش بي بديلي را در هدايت و راهبري سازمان‌ها بر عهده گيرند. به واسطه همين اهميت بوده است كه از دهه‌هاي آغازين تولد علم مديريت همواره سخن از وظايف، نقش‌ها و ويژگي‌هاي مديران به ميان آمده است.

يكي از رويكردهايي كه در دهه‌هاي اخير به دنياي مديريت عرضه شده مفهوم شايستگي است. شايستگي عبارت است از: مجموعه عواملی نظیر: دانش، توانایی،‌ مهارت، نگرش و ویژگی‌های شخصیتی که منجر به عملکرد برتر مدیریتی می‌گردد.

رويكرد شايستگي از دهه ۱۹۹۰ در ادبيات مديريت منابع انساني به طور جدي مطرح و به سرعت مورد استفاده قرار گرفت. هم اكنون اين رويكرد در اكثر كشورهاي پيشرفته جهان نه تنها مورد توجه شركت‌ها و بنگاه‌هاي کسب و كار، بلكه مورد استفاده و بهره گيري سازمان و شركت‌هاي دولتي نيز قرار گرفته است. بنابراين شایستگی ها امروزه نقشی اساسی در كليه فرآيند‌هاي نظام‌هاي منابع انساني ايفا مي‌كند ‌(باربر و تيجه،۲۰۰۳). زيرا با مشخص شدن شايستگي‌هاي ضروري براي اثر بخش بودن در يك شغل، سازمان مي‌تواند بر رفتار‌هايي كه در انتخاب، آموزش، ارزشيابي عملكرد و نظام‌هاي برنامه‌ريزي جانشيني كه بيشترين ارتباطات را با عملكرد موفقيت آميز دارد، تمركز كند.

طراحی مدل و نقشه شایستگی

سنجش ویژگی‌های ارزیابی‌شوندگان و تطابق این ویژگی‌ها با شایستگی‌های مورد نیاز شغل، عمده‌ترین شاخص مورد اندازه‌گیری در کانون می‌باشد. این شایستگی ها بیانگر آنند که کدام ظرفیت‌ها، توانایی‌ها و نگرش ها برای موفقیت در شغل ضروری است. بر اساس تعاریف معتبر بین‌المللی، شایستگی شغلی عبارتست از: توانایی انجام فعالیت‌ها کاری طبق معیارهای مورد انتظار استخدامی که شامل توانایی انتقال دانش و مهارت‌ها به موقعیت‌های جدید شغلی و سازمانی، نوآوری و تطابق با فعالیت‌های جدید و کارآمدی شخصی در ارتباط با همکاران، مدیران و مشتریان است (وود و پاين، ۱۹۹۸). این توانمندی به معنای فهم و درک فرد برای ترکیب عملکرد فنی و وظایف متنوع کاری در انجام موثر نقش شغلی به منظور رسیدن به بالاترین عملکرد کاری – اقتصادی است ( به نقل از لورانس، ۲۰۰۰). تعیین حدود شایستگی‌های شغلی، کاری است دشوار که عمدتاً از طریق تجزیه و تحلیل شغل صورت می پذیرد.

اساسا سه رويكرد خاص براي احصاء شايستگي ها وجود دارد كه عبارتند از ۱٫ رويكرد رفتاري ۲٫ رويكرد استاندارد ۳٫ رويكرد موقعيتي. با توجه به وضعيت سازمان مي بايست يكي از رويكردهاي بالا جهت تعيين شايستگي ها موردد استفاده قرار گيرد.